مطالعه سیستم ریشه بذری و نابجای ارقام گندم نان و دوروم

به ­منظور بررسی ساختار ریشه و خصوصیات مورفولوژیک ریشه­ های بذری و نابجا در گندم­ های نان و دوروم، آزمایشی گلخانه­ ای در پاییز 1392 در قالب طرح کاملاً تصادفی در چهار تکرار در دانشکده کشاورزی دانشگاه ایلام اجرا گردید. تیمارهای آزمایشی شامل 6 رقم گندم نان (سرداری، کراس­سبلان و نستور، پیشتاز، بهار و S83-3)، و 4 رقم دوروم (کرخه و دنا، ساجی و سورا) بودند. صفات مورد بررسی شامل تعداد ریشه­ های بذری، نابجا (گرهی یا طوقه ای)، مجموع طول ریشه­ ها، طول ریشه­ های بذری، طول ریشه­ های نابجا، طول، مجموع طول آنها، وزن خشک ریشه، حجم ریشه و نسبت ریشه به قسمت­ های هوایی بودند. نتایج این پژوهش نشان­ دهنده اختلاف معنی­ دار میان ارقام از نظر ساختار ریشه بود. همچنین، نتایج نشان داد که ارقام سرداری، کراس­ سبلان و نستور در مقایسه با ارقام پیشتاز، بهار و S83-3 دارای سیستم ریشه­ دهی قوی ­تر بوده و مشاهده گردید که ارقام نان و دوروم نیز تفاوت ­های معنی­ داری از نظر سیستم ریشه ­دهی داشتند. به ­طوری­ که، ساجی در بین ارقام دوروم و کراس ­سبلان در بین ارقام نان از مجموع تعداد ریشه (بذری و نابجا)، مجموع طول ریشه (بذری و نابجا)، وزن خشک ریشه، حجم ریشه و نسبت ریشه به قسمت ­های هوایی بالاتری برخوردار بودند. مقایسات گروهی نشان داد که تعداد و طول ریشه ­های نابجای ارقام نان نسبت به ارقام دوروم از وضعیت بهتری برخوردار می ­باشد.